9 mei 2014
GRONDWETTELIJK HOF VERNIETIGT “BESTUURLIJKE LUS” (Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening) Antwerpse actiegroepen en burgers halen slag thuis in juridische procedure
1. Een decreet van 6 juli 2012 voorziet dat de Raad voor Vergunningsbetwistingen de “bestuurlijke lus” kan toepassen : de rechter beslist zonder verdere tegenspraak om de onwettige vergunning te handhaven mits het bestuur een correctie inlast. De burger wordt zo afgeraden om een onwettig openbaar onderzoek aan te kaarten ; hij weet immers dat dit niets zal opleveren omdat tijdens de procedure de rechter zelf kan beslissen om de onwettige vergunning hoe dan ook te handhaven.
2. Ademloos en stRaten-generaal, evenals enkele burgers, hebben deze nieuwe regeling betwist bij het Grondwettelijk Hof. De verzoekers beriepen zich hierbij ook op internationale verdragen zoals het Verdrag van Aarhus. Een openbaar onderzoek moet immers kunnen plaatsvinden wanneer alle opties nog open zijn, en een formele motivering pas a posteriori invoegen gaat uiteraard ook niet op.
3. Het Grondwettelijk Hof heeft op 8 mei 2014 de ongrondwettelijke regeling van de “bestuurlijke lus” vernietigd omdat verzoekers argumenten gegrond zijn. (arrest nr. 2014/074, www. const-court) Op de website van het Hof vindt men eveneens een informatienota (“Mededeling”) over dit arrest.
4. Eind goed, al goed? Ademloos en stRaten-generaal betreuren dat de laatste jaren de overheid inzake stedenbouw en milieuzaken herhaaldelijk op ongrondwettelijke wijze heeft ingegrepen om de waarborgen inzake inspraak en rechtsbescherming toch maar af te bouwen. Dit gebeurde als volgt:
– halvering van de beroepstermijn in de procedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen ;
– de Vlaamse Regering bepaalt zelf (in plaats van het Vlaams Parlement) het rolrecht van de procedure voor de Raad voor Vergunningsbetwistingen
– geen volwaardig openbaar onderzoek meer voor zogenoemde “belangrijke projecten”.
– het recht van de burger om namens een stilzwijgende overheid op te treden werd beknot.
– onwettige stedenbouwvergunningen worden door het Parlement vlot “bekrachtigd”.
Weliswaar heeft het Grondwettelijk Hof ook deze ongrondwettelijke decreten vernietigd (zie de arresten nr. 2011/8, 2013/85, 2013/114, 2014/09 en 2014/29)
Deze voorvallen tonen wel aan dat de overheid al geruime tijd tracht de mogelijkheden van de burger inzake inspraak en daadwerkelijke rechtshulp op ongrondwettelijke wijze te beperken.
Ademloos en stRaten-generaal blijven het behoud van volwaardige inspraak en rechtshulp bepleiten en zullen onheuse beperkingen van deze grondrechten blijven aankaarten bij de bevoegde rechter.
Ademloos en stRaten-generaal
